Temperatuur

Hoe kan ik meten?

Met een analoge thermometer: oraal (in de mond), vaginaal (in de schede), telkens 5 minuten of rectaal (in de anus), 3 minuten. Met een digitale thermometer steeds 3 minuten. Nooit onder de oksel of met een oorthermometer.

Hoe lang moet ik rusten alvorens te meten?

Minstens één uur, maar ook dat hangt weer van vrouw tot vrouw af en moet je ondervinden. Duid je korte nachtrust aan als storing en kijk wat er gebeurt.

Kan ik een computerthermometer gebruiken?

Voorlopig niet echt. De gewone metingen bieden de meeste zekerheid, omdat je precies kunt aflezen welke je ochtendtemperatuur is. Computerthermometers zijn hooguit handig als je wel een kinderwens hebt en wilt weten of je ovuleert.

Kan ik een eisprong zonder temperatuurverhoging hebben?

Het progesteron dat na de eisprong afgegeven wordt, zorgt voor een temperatuurstijging. Bij sommige vrouwen is die stijging minder opvallend. Wanneer dan geen rekening wordt gehouden met storingen, kan ze foutief niet worden opgemerkt. Het komt er dus op aan om goed te kijken naar de storingsfactoren.

Kan ik een temperatuurstijging hebben zonder eisprong?

Heel zelden wel, dat is het zgn. LUF-syndroom (Luteinised unrupted follicle), maar dan is de stijging meestal verkort. Je kunt dan uiteraard niet zwanger worden.

Kan ik een verhoogde temperatuurfase van meer dan 17 dagen hebben zonder zwanger te zijn?

Dit is heel onwaarschijnlijk, maar in zo’n 2% van de cycli duurt de luteale fase meer dan 17 dagen. Meestal is dat vaker bij eenzelfde vrouw het geval. Het is ook mogelijk dat je wel zwanger bent geweest, maar de zwangerschap niet doorgaat. Ook kan het zijn dat je één of meerdere storingen over het hoofd hebt gezien aan het begin van de temperatuurstijging, waardoor je de indruk krijgt een langere luteale fase te hebben.

Kan ik meten wanneer een kind me ’s nachts wakker maakt?

Dat moet je net als andere storingen ervaren. Er zijn veel vrouwen die ondanks gestoorde nachtrust met kleine kinderen, gewone temperatuurcurven hebben.

Mag ik een andere thermometer gebruiken?

Dat mag je enkel tussen twee cycli doen, omdat de relatieve temperatuurwaarden belangrijk zijn. Als je omwille van een defect toch in de loop van de cyclus verandert, moet je dat zeker noteren en kijken welk gevolg dit heeft voor de cyclusinterpretatie. Zorg er dan voor dat je de temperatuurinterpretatie kunt doen aan de hand van temperatuurnoteringen met de nieuwe thermometer.

Mag ik een hogere temperatuur tussen twee haakjes zetten, hoewel ik er geen verklaring voor heb?

Neen, het gebeurt wel eens dat je een verhoogde temperatuur niet meteen kunt verklaren. Tracht toch te zoeken naar een mogelijke oorzaak. Misschien heb je niet goed gemeten of gekeken, de thermometer vergeten af te slaan, of heb je een storingsfactor over het hoofd gezien?

Moet ik steeds op hetzelfde tijdstip meten?

Neen, omdat een verschil van één uur geen rol speelt en omdat elke vrouw anders reageert op een verschillende meettijd. Hier geldt hetzelfde als bij andere storingen, kijk en vergelijk om te zien of een afwijkende meettijd bij jou een rol speelt.
Als een andere meettijd wél een rol speelt, dan is het handiger om zoveel mogelijk rond dezelfde tijd je temperatuur te meten. Als dan de weekends later gemeten wordt, dan duid je dat gewoon als storing aan en kun je verder normaal interpreteren.

Vanaf wanneer mag ik ervan uitgaan dat ik zwanger ben?

Als je een temperatuurverhoging van 18 dagen hebt en geen bloeding, ben je hoogst waarschijnlijk zwanger.

Volstaat de temperatuurinterpretatie als methode?

De Sensiplan-methodiek die hier wordt aangeboden is een sympto-thermale methode, dat betekent dat zowel temperatuur als slijm of baarmoedermond moeten worden geïnterpreteerd. Daardoor gelden minder strenge regels dan bij de zuivere temperatuurmethode, wat de mogelijk vruchtbare periode ook verkort.

Waarom interpreteren computerprogramma’s op het internet of apps anders dan de Sensiplan-regels?

De meeste Sensiplan-toepassingen op het internet of apps gebruiken andere regels, waardoor de interpretatie kan verschillen. De methodiek die wij hier gebruiken is de enige die beantwoordt aan de eisen van de EBM (evidence based medicine) en waarvan de betrouwbaarheid in zgn. peer reviewed publicaties terug te vinden zijn.

Wanneer begint de verhoogde temperatuurfase?

Deze begint op de dag van de eerste verhoogde temperatuur en duurt tot de dag vóór de volgende menstruatie.

Wanneer daalt de temperatuur na de verhoogde temperatuurfase?

Dit hangt af van vrouw tot vrouw. Bij de ene is dat vóór, bij de andere tijdens en soms zelfs na de volgende menstruatie.

Wanneer heb ik een verkorte luteale fase?

Wanneer de temperatuurstijging minder dan 10 dagen duurt, spreken we van een verkorte luteale fase. Dit komt vaker voor bij jonge meisjes, na het stoppen met hormonale contraceptie (pil, hormonenspiraal, ring, patch,…), in de borstvoedingsperiode en in de overgang. En nu en dan komt die ook gewoon voor. Op zich is dat geen reden tot bezorgdheid. Alleen wanneer er een kinderwens is en je keer op keer een verkorte luteale fase hebt, moet je ingrijpen. Dan kan je gynaecoloog met je cyclusnoteringen makkelijk een juiste diagnose stellen.

Wanneer heb je een monofasische cyclus?

Wanneer er geen temperatuursverhoging is tussen twee bloedingen, spreken we van een monofasische cyclus. Er is dan geen eisprong geweest. Dit komt in dezelfde situaties voor als bij een verkorte luteale fase. Alleen moet je bij het begin van de volgende cyclus aannemen dat je mogelijk vruchtbaar bent. In een aantal gevallen blijkt achteraf dat de zgn. menstruatiebloeding een (hevige) ovulatiebloeding was, waarbij intussen een echte temperatuurstijging optreedt. Je bent dan op dat ogenblik uiteraard hoog vruchtbaar. Je kunt dan wel verder interpreteren, als de bloeding als S+ wordt beschouwd en de cyclus gewoon verder loopt.

Wat is een driefasische curve?

Bij een zwangerschap gebeurt het wel eens dat zo’n 6 à 9 dagen na de eisprong een nieuwe temperatuurstijging plaatsvindt. Dit is dan rond de innesteling en komt in ongeveer 12,5% van de zwangerschapscycli voor.

Wat kan storen?

Verkeerde of andere meetwijze, verschillende meettijden, nachtdiensten, afwijkingen van de gewone leefgewoonten (ongewoon laat eten, slapen, meer alcohol drinken, feesten, stress, psychische belasting,…), ziekte, gebruik van bepaalde medicatie. Al deze storingsfactoren zijn individueel en moet elke vrouw dus zelf uitfilteren door te vergelijken met andere temperatuurwaarden.

Welke temperaturen zet ik tussen twee haakjes?

In het begin noteer je wat mogelijke storingen zijn. Je zet de erbijhorende temperaturen pas tussen twee haakjes, wanneer je merkt dat deze temperatuur verhoogd is. Na vergelijking met andere temperaturen in gelijkaardige omstandigheden, kun je afleiden of dergelijke temperaturen inderdaad storingen zijn of echte temperatuurstijgingen. Let op, als je niet zeker bent, moet je zeker in de vermoedelijke stijgingsfase mogelijke storingen tussen haakjes zetten, omdat je dan (nog) niet zeker bent of de stijging het gevolg is van een progesterontoename of van een storing.

Welke thermometer mag ik gebruiken?

Elke gewone thermometer is geschikt. Gebruik je een digitale thermometer, dan moet die 2 cijfers na de komma aangeven, die je dan moet afronden. Met een digitale thermometer moet je de volle 3 minuten meten (ook na de biep verder meten) en onmiddellijk de temperatuur noteren.
Een oorthermometer is niet geschikt voor Sensiplan.

Werkt de temperatuurmeting met nachtdiensten?

Meestal wel. Het komt erop aan de reacties van je eigen cyclusverloop in die omstandigheden te leren kennen. Bij moeilijkheden die via dit forum niet kunnen worden opgelost, kun je steeds terecht bij je consulent.

Cervixslijm

De slijmwaarneming lukt me niet, kan ik Sensiplan toepassen zonder deze waarneming?

Ja, maar dan moet je wel de baarmoedermond observeren. Je zou ook LH-tests kunnen gebruiken, maar dat is niet echt handig en bovendien duur. Probeer toch maar je slijm te observeren, wellicht lukt het na enige tijd wel. Je kunt ook altijd contact opnemen met je consulent voor verdere tips.

Hoe is het slijm tijdens de zwangerschap?

Wanneer de zwangerschap begint, wordt het slijm taai en vormt het een slijmprop, die pas bij de bevalling zal loskomen.

Hoe kan ik cervixslijm van schedevocht, opwindingsvocht of sperma onderscheiden?

Zowel schedevocht als sperma lossen op in water, terwijl cervixslijm niet oplost maar eerder draden gaat vormen.

Hoe moet je bloederig slijm interpreteren?

Al wat roodachtig of bruin is moet je als S+ beoordelen en kan wijzen op een ovulatiebloeding.

Hoeveel dagen mogen er tussen de slijmpiekdag en de temperatuurstijging liggen?

Aanvankelijk dacht men dat de slijmpiekdag ten vroegste 5 dagen vóór tot ten laatste 3 dagen na de temperatuurstijging moest volgen. Intussen is men op basis van een groter aantal cycli van deze regel afgestapt. Vooral de eerste cycli na hormonale contraceptie kan het slijmpatroon nog zodanig verstoord zijn, dat die afstand niet gerespecteerd wordt, maar ook daarbuiten hoeft dit niet zorgwekkend te zijn. Meestal zal die regel echter wel opgaan.

Ik heb bijzonder veel slijm, wat kan ik doen?

Niets, omdat de hoeveelheid slijm van vrouw tot vrouw afhangt. Wel kun je ervoor zorgen dat je geen inlegkruisjes gebruikt maar gewoon katoenen ondergoed. Je vermijdt dan mogelijke infecties.

Ik vind geen slijm, wat kan ik doen?

Het kan zijn dat je nog maar pas met hormonale contraceptie gestopt bent en je lichaam tijd nodig heeft om terug op gang te komen. Het kan ook zijn dat je tot de groep vrouwen behoort die weinig slijmproductie hebben. Je kunt dan het alternatief van de baarmoedermondobservatie overwegen.

Mijn interpretatie is voorbij en plots komt er opnieuw slijm van de beste kwaliteit, is dat normaal?

Dat is helemaal normaal, omdat kort vóór de menstruatie het oestrogeen opnieuw toeneemt.

Moet ik rekening houden met het slijmspoor in mijn slipje?

Neen, omdat het meestal al ingedroogd is, wel kan het voor jou een bijkomend teken zijn van aanwezigheid van S+-slijm.

Waar moet ik het slijm waarnemen?

Normaal neem je het slijm aan de schede-ingang en hoef je geen inwendig onderzoek te doen. Je kunt het met je vingers of met toiletpapier afnemen, hetzij vóór, hetzij na je naar toilet bent geweest. Het kan immers dat je ofwel het slijm wegspoelt, ofwel net door de druk naar buiten laat komen.

Waarop moet ik speciaal letten bij kinderwens?

De zwangerschapskans is het grootste op de dagen met de beste slijmkwaliteit tot en met de dag van de eerste hogere temperatuur.

Wanneer moet ik het slijm waarnemen?

Telkens je naar toilet gaat kun je de slijmwaarneming doen. Het subjectief ervaren kun je gewoon doorheen de dag doen.

Wat is de slijmpiekdag?

De slijmpiekdag is de laatste dag met het meest vruchtbare type slijm in de actuele cyclus. Na deze piekdag wordt nog drie dagen afgewacht, waarbinnen dezelfde kwaliteit niet meer mag optreden. Deze interpretatie wordt in dubbele controle met de temperatuur uitgevoerd.

Wat kan mijn slijmwaarneming verstoren?

Bepaalde medicatie kan slijmoplossend werken (hoestsiroop bijvoorbeeld). Sperma, zaaddodende middelen, glijmiddelen, schimmelinfecties kunnen het slijmpatroon verstoren. Daarom moet je goed opletten als vreemde stoffen in de schede worden ingebracht.

Welke slijmwaarnemingen bestaan er?

Een vrouw kan het cervixslijm ervaren, voelen en zien.

Baarmoedermond

Hoe kan ik mijn baarmoedermond vinden?

Met één of twee vingers langs de achterste schedewand schuiven tot je een kleine ronde knobbel voelt. Je kunt dat liggend doen met opgetrokken benen, of hurkend, of staande met één voet op een stoel of de rand van het bad, of zittend op toilet bijvoorbeeld.
Als je de cervix moeilijk kunt bereiken, dan kun je met je vrije hand de baarmoeder naar beneden duwen. Maar dan moet je dat de hele cyclus door doen, om de afstand correct te kunnen vergelijken.

Hoe vaak moet ik de cervix waarnemen?

Onmiddellijk na de menstruatie één keer per dag rond hetzelfde tijdstip, ’s avonds bijvoorbeeld.

Ik merk dat de cervixinterpretatie meestal pas na de slijminterpretatie wordt afgesloten, is dat normaal?

Ja, meestal is dat inderdaad zo. Maar je hoeft in geen geval de driedubbele controle te doen. Dus zodra één van beide groen licht geeft, is het ok.

Ik vind de cervix zelf niet, wat moet ik nu doen?

Daar kun je niet veel aan doen. Het gebeurt vaker dat je cervix zo diep zit, dat je hem niet kunt voelen. Het is wel mogelijk dat je hem enkel tijdens de hoogvruchtbare dagen voelt.

Ik vind de opening niet, kan ik dan geen waarneming doen?

Soms is de opening heel klein en nauwelijks te voelen. Je kunt echter wel de waarneming doen, omdat de veranderingen relatief zijn en je ze dan wel zult herkennen. Opening, hardheid en ligging zijn de drie elementen, waarvan het al volstaat als je er twee herkent.

Is het niet gevaarlijk om dagelijks je cervix te voelen?

Neen, want uiteraard was je voordien je handen (en nadien ook). De mannelijke penis is overigens ook niet bepaald steriel…

Moet ik de baarmoedermond waarnemen?

Neen, de zelfobservatie van de cervix is een bijkomende mogelijkheid, een alternatief voor het slijm, wanneer je daarmee problemen hebt.